Chi tiết

Được viết ngày Chủ nhật, 22 Tháng 6 2014 11:42

Lựa chọn đúng ống kính là công việc khá phức tạp. Đặc biệt khi ống kính được gắn sẵn trên camera, khiến cho việc thiết đặt thông số bị hạn chế, thiếu linh hoạt khi lắp đặt. Trong bài viết này, hướng dẫn ta, dựa trên 07 tiêu chí, lựa chọn được ống kính phù hợp

 

- Tiêu cự/phạm vi quan sát

- Tiêu cự cố định hay tiêu cự tùy chỉnh

- Thông số F-stop (khẩu độ)

- Kiểu cửa điều sáng (Iris)

- Tốc độ cửa trập điện tử (cửa chắn sáng)

- Ống kính cho màu hoặc ngày/đêm

- Độ phân giải của ống kính

Tiêu cự/phạm vi quan sát

Tiêu cự của ống kính có thể cố định hoặc tùy chỉnh. Chẳng hạn, ống kính có tiêu cự 3mm và không thể thay đổi (cố định), hoặc có thể tùy chỉnh từ 3mm~12mm (tùy chỉnh). Hầu hết người dùng đều thích sử dụng tùy chỉnh tiêu cự. Tuy nhiên, ống kính cố định lại có giá rẻ và thường thấy đi kèm với camera giá rẻ, nhờ vậy giúp giảm chi phí lắp đặt hệ thống.

Nếu sử dụng ống kính có tiêu cự tùy chỉnh, ta sẽ linh hoạt hơn khi lựa chọn phạm vi quan sát. Nếu sử dụng ống kính cố định, ta chỉ có duy nhất một lựa chọn đó là đưa camera tới gần hoặc lùi ra xa để có được góc quan sát mong muốn.

F-stop (khẩu độ)

F-stop là một chỉ số xác định hiệu suất ánh sáng. Giá trị F-stop càng cao, ống kính càng cho ít ánh sáng đi qua và nhiều khả năng camera sẽ có vấn đề về chất lượng ảnh khi gặp ánh sáng thấp. Ví dụ, một ống kính có f/1.4 sẽ cho nhiều ánh sáng qua hơn f/2.8.

Nên kiểm tra F-stop, đặc biệt khi phải so sánh sự khác nhau về thông số hoặc về giá cả, vì nó đem đến sự khác biệt và có ảnh hưởng lớn.

Dạng điều chỉnh Iris

Cửa điều sáng (Iris) là một khe hở để cho ánh sáng đi qua ống kính tới camera. Có 04 tùy chọn cho Iris là Cố định, điều chỉnh bằng tay, tự động điều chỉnh, và P-iris. Để tìm hiểu sự khác nhau của 04 tùy chọn này, xem bài viết về Iris.

Tốc độ cửa trập điện tử (cửa chắn sáng)

Cửa trập điện tử không phải là một phần của ống kính, nhưng có liên quan tới ống kính, do nó có ảnh hưởng quan trọng tới độ phơi sáng của cảm biến ảnh. Rất nhiều camera sử dụng tùy chỉnh đồng thời cả khẩu độ và tốc độ cửa trập.

Cửa trập xác định độ dài thời gian phơi sáng của cảm biến ảnh và được biểu thị bằng một phần nhỏ của giây (s) (1/1000s, 1/100s, 1/3s,...)

Một vấn đề lớn cần lưu ý khi tốc độ cửa trập chậm. Nhiều nhà sản xuất coi như tính năng ưu việt của công nghệ vì nó vẫn cho hình ảnh đủ sáng trong điều kiện ánh sáng thấp. Tuy nhiên nó lại khiến cho hình ảnh bị mờ và có bóng ma khi vật đang chuyển động.

Độ phân giải của ống kính

Trong khi các camera khi bán đều nhắc đến thông số độ phân giải, chẳng hạn như số điểm ảnh (2  Mpx, 1Mpx,..) còn các ống kính lại không nhắc tới. Trước hết, số điểm ảnh không liên quan trực tiếp tới ống kính vì chẳng có điểm ảnh nào ở ống kính cả. Điểm ảnh là một phần của cảm biến ảnh chứ không phải ở ống kính.

Tuy nhiên để đơn giải cho người dùng, các nhà sản xuất ống kính thường phân loại ống kính theo độ phân giải, chẳng hạn, 1.3Mpx hoặc full HD... . Về kỹ thuật, thuật ngữ chính xác hơn phải là Lp/mm (số dòng/mm) hoặc bao nhiêu dòng một ống kính có thể hiển thị trên một đơn vị diện tích. Càng nhiều dòng thì càng tốt. Vấn đề là, các nhà sản xuất ít khi liệt kê thông số này, khiến cho nó không được sử dụng như một tiêu chuẩn.

Tốt nhất nên sử dụng ống kính theo khuyến cáo của nhà sản xuất camera. Thường nhà sản xuất có uy tín thường khuyến cáo hoặc yêu cầu nên kiểm tra ống kính đã được kiểm định. Sử dụng ống kính rẻ tiền không giúp tiết kiệm mà còn gây ra nhiều vấn đề. Thực hiện kiểm tra so sánh, giúp ta rút ra một vài kinh nghiệm:

Megapixel và Super Megapixel

- Không sử dụng ống kính SD cho camera Megapixel. Vì chắc chắn sẽ làm giảm chất lượng hình ảnh.

- Với độ phân giải 3Mpx hoặc nhỏ hơn, có khá nhiều ống kính đáp ứng được. Vì vậy chỉ cần xác định đó có phải là loại dùng cho Mpixel hay không. Cho 3Mpxl trở lên, mọi việc trở lên khó hơn. Đầu tiên là các ống kính có tùy chỉnh tiêu cự khá hiếm. Thứ hai là, giá cả cho loại ống kính này khá đắt.

Màu thông thường hoặc ngày/đêm

Nếu sử dụng một camera ngày/đêm có bộ lọc loại cơ, nên sử dụng loại ống kính có hiệu chỉnh hồng ngoại. Nếu không, ta có thể gặp vấn đề về hội tụ hoặc ảnh bị mờ vào ban đêm. Các ống kính có hiệu chỉnh hồng ngoại có giá không đắt.

Hội tụ

Kể cả đã có trong tay một ống kính đúng theo yêu cầu. Ta vẫn phải đảm bảo nó đã được chỉnh hội tụ đúng. Đây là điều rất quan trọng, vì phần lớn các ống kính yêu cầu tinh chỉnh hội tụ sau khi đã chỉnh đúng tiêu cự.